HISTORIA SZKOŁY PODSTAWOWEJ W HUSYNNEM SPISANA NA PODSTAWIE KRONIKI SZKOLNEJ.
Według najdawniejszych danych szkoła mieściła się w prywatnym mieszkaniu. W roku 1903 zbudowano nowy budynek. Pierwszym nauczycielem odnotowanym w kronice był Michał Pietrusiewicz. Nauczanie odbywało się w języku rosyjskim i starosłowiańskim. Wieś zamieszkiwała ludność ukraińska, były tylko cztery rodziny polskie. We wsi znajdował się dworek i dwa budynki folwarczne tak zwane ośmioraki. Folwark był własnością księżnej Woronieckiej mieszkającej w Gródku, będącej siostrą dziedzica Wincentego Chrzanowskiego z Moroczyna. Następnie kronika wspomina o nauczycielce o nazwisku Michalak. Niestety kronika nie podaje, w jakich latach ona nauczała.
Z chwilą wybuchu wojny ludność ukraińska opowiedziała się za Niemcami, powstała szkoła ukraińska. W kolonii wsi Husynne zorganizowano wówczas nauczanie w języku polskim. Trwało ono tylko jeden rok, gdyż ludność ukraińska zabroniła nauczania w języku polskim ostrzegając, że spali kolonię, jeśli nie zaprzestana nauczania. W roku 1944 ludność ukraińska dokonała napadu na mieszkańców kolonii niszcząc i paląc całe osiedle. Był to najtrudniejszy okres życia ludności polskiej wsi Husynne i jej kolonii.
W roku 1945 otwarta została szkoła, w której nie było żadnych pomocy naukowych. Przetrwały tylko jakimś cudem wielkie ławki.
Od roku 1948 szkoła posiadała cztery oddziały i uczęszczało do niej 40 dzieci w różnym wieku. W roku 1949 dokonano reorganizacji szkoły. Były to lata bardzo trudne zarówno dla dzieci jak również dla nauczycieli. Zajęcia odbywały się w jednej dużej sali, w której było bardzo zimno, budynek był stary. W roku 1950/51 przystąpiono do podnoszenia kultury i oświaty środowiska. Spis wykazał, że 70 osób dorosłych nie umie czytać i pisać. Kierowniczka szkoły zorganizowała kursy dla analfabetów. Każdego miesiąca chodziła komisja i badała stan tzw. walki z analfabetyzmem. Tego rodzaju działania były częścią akcji w skali ogólnokrajowej.
Zainteresowani tym i odpowiedzialni byli za to nauczyciele i aktyw wiejski z sołtysem na czele. Podjęta akcja douczania była bardzo trudna, bowiem wielu było takich, których trzeba było nauczać indywidualnie, gdyż wstydzili się uczęszczać do szkoły. Szkoła była ośrodkiem życia kulturalnego. Tu odbywały się zebrania, akademie. Zorganizowano zespół artystyczny. W roku 1953 została zorganizowana drużyna harcerska, której pierwszym opiekunem była pani Janina Cybrek. W roku 1956 zorganizowano klasę siódmą. Do szkoły przybył kierownik Stanisław Bystrzanowski. Duża sala została podzielona na dwie. Liczba dzieci wzrosła do 100. Wszyscy członkowie Rady Pedagogicznej zostali członkami partii. W roku 1962 pan Stanisław Bystrzanowski wyjechał, a kierownikiem szkoły został Apolinary Bartoszuk . Szkoła w tym czasie miała dość dużo pomocy naukowych oraz liczną bibliotekę. W roku 1965 podjęto myśl budowy szkoły wspólnymi siłami mieszkańców – zwieziono gruz, ale budowy nie rozpoczęto, gdyż nie została ujęta w planie. W roku szkolnym 1967/68 odszedł z tej szkoły po sześcioletnim pobycie kierownik szkoły Apolinary kierownictwo objął Franciszek Sawa. Szkoła w tym czasie mieściła się w trzech budynkach. Właściwy budynek szkolny posiadał trzy sale lekcyjne, dwie były wynajęte u pana Myśliwca i jedna u pani Krasowej. Brakowało kancelarii i korytarza szkolnego. W salach było bardzo ciasno. Boisko znajdowało się po drugiej stronie szosy. W szkole odbywały się przedstawienia artystyczne, zabawy szkolne organizowane przez nauczycieli i rodziców. W dzień dziecka organizowano zawody sportowe w Strzyżowie, wycieczki do lasu, ogniska. W tym czasie działały różne organizacje koła zainteresowań: takie jak ZHP „Zuchy” SKO, PCK, biblioteka, kółko artystyczne, sportowe. Podczas wakacji 1968 roku szkoła została odnowiona wewnętrznie jak też zewnętrznie, zmieniono też pokrycie dachu. W tym czasie była to już szkoła ośmioklasowa.
W roku 1969 szkoła otrzymała działkę pod budowę nowej szkoły, ale projekt budowy upadł ponieważ w Strzyżowie zaczęto budowę dużej szkoły „Tysiąclecia”. W roku 1971 wynajęty został budynek, w którym uczyły się dzieci, znajdował się on w odległości około 1 km od budynku szkoły. Było to bardzo uciążliwe, lekcje odbywały się na dwie zmiany. Mieszkanie należało do pana Bożka.
W roku szkolnym 1973/74 nauczyciele otrzymali nowe prawa i obowiązki. Zmieniony został tytuł kierownika szkoły na dyrektora. Pod koniec roku 1976/77 obniżono stopień organizacyjny szkoły, zostały tylko klasy od 1 do 4. Reszta dzieci odeszła do Strzyżowa lub Hrubieszowa. Pozostało tylko trzech nauczycieli. Zorganizowano klasę przedszkolną „0”, pierwszych przedszkolaków było 14. Lata 1980/81 to lata historycznych przemian, rozpoczęły się strajki, powstał nowy związek zawodowy Solidarność pod kierownictwem Lecha Wałęsy.. Do strajku włączyły się także szkoły. Wiadomość o wprowadzeniu stanu wojennego przez W. Jaruzelskiego 13.12.1981r. wywołała rygor i strach we wsi, gdyż jest to wieś przygraniczna. Ograniczone zostało poruszenie się na drodze Zosin – Hrubieszów. Bez specjalnych dokumentów i pozwolenia od władz pogranicza nie było można jechać do Hrubieszowa. Przerwa w nauczaniu trwała od 13.12.1981 do 03.01.1982r.
W roku szkolnym 1983/84 dyrektorem szkoły została pani Teresa Fedorczuk. W szkole urządzono 4 sale lekcyjne, w których uczyły się klasy od 0 do 5. W roku szkolnym 1984/85 było już 6 oddziałów. 24.04.1987r. odbył się Sejmik poświęcony miejscom pamięci narodowej na cmentarzu żołnierskim w naszej miejscowości. Od tego czasu szkoła objęła patronat nad cmentarzem. W 1990/91 do szkoły weszła nauka religii. W naszej szkole uczył religii ksiądz Kazimierz Kiełbania. Od roku 1996 szkoły przejęły Gminy, szkołą opiekuje się Gmina Hrubieszów. Ówczesna Rada Gminy Hrubieszów i Wójt Gminy Jan Mołojecki podjęli uchwałę o budowie nowej szkoły. Radnym wsi Husynne był wówczas Pan Ryszard Matuszewski a sołtysem Pan Roman Mysliwiec.
Dnia 5 V 1997 roku rozpoczęto budowę nowej szkoły. W prace przy budowie zaangażowali się mieszkańcy wsi i już po 19 miesiącach powstał piękny budynek z ekologicznym, bardzo nowoczesnym ogrzewaniem podłogowym.
W roku szkolnym 1999/2000 funkcję dyrektora szkoły objęła nauczycielka języka polskiego Pani Marzanna Adamczuk (dotychczasowa Pani dyrektor odeszła na emeryturę).
W 1999 r. działalność na terenie szkoły rozpoczął Klub 4H „ Zielona Gęś”. Klub corocznie brał udział w konkursach ogólnopolskich odnosząc wielkie sukcesy, zajmował I, II miejsca lub zdobywał wyróżnienia. We wrześniu 2005 r. zdobył główną nagrodę i puchar Ministra Rolnictwa za pracę „Technika w rolnictwie”. W 2006 r. zalesiliśmy 9-arową działkę, powstał Gaik Brzozowy. Za przeprowadzenie tej akcji Dyrekcja Lasów Państwowych przyznała nam 10 miejsce w konkursie ogólnopolskim.
30.09.2001 r. szkoła została poświęcona przez Arcypasterza naszej diecezji Biskupa Jana Śrutwę.
W roku szkolnym 2003/04 rozpoczął działalność szkolny Klub Wolontariatu, który corocznie bierze udział w akcjach: „ Pomóż dzieciom przetrwać zimę”, „ Wokół Wielkanocnej Nadziei”, „ Góra Grosza”, „ Słowo Pokrzepienia”, „ Adwentowy Dar dla Chorych”.
W roku 2004 otrzymaliśmy sprzęt komputerowy i kserokopiarkę od Agencji Rynku Rolnego, dzięki czemu nauczyciele mogli przeprowadzić kurs komputerowy dla mieszkańców wsi.
24.05.2005 r. uczniowie wzięli udział w warsztatach dziennikarskich zorganizowanych w redakcji Gazety Wyborczej w Lublinie, a w grudniu klub 4H wziął udział w warsztatach plastycznych, fotograficznych i etnograficznych, przygotowując się w ten sposób do wydania folderu „ Szlakiem tradycji i kultury wsi polskiej” z wyznaczonym Szlakiem kapliczek przydrożnych gminy Hrubieszów.
W 2006 – 2007 otrzymaliśmy pracownię komputerową i Centrum Multimedialne, które mieści się w bibliotece szkolnej.
11.12.2006 r. zdobyliśmy certyfikat nadany przez Powiatowy Zespół ds. Sieci Szkół Promujących Zdrowie w Hrubieszowie pod honorowym patronatem Starosty Powiatu Hrubieszowskiego i Burmistrza Miasta Hrubieszowa.
29.09.2007 r. - nagrodę Wójta Gminy Hrubieszów oraz Przewodniczącego Rady Gminy Hrubieszów za pomysłowo zorganizowane zajęcia w ramach ogólnopolskiej kampanii profilaktycznej „ Zachowaj Trzeźwy Umysł” – Wakacje 2007.
03.04.2008r r. – certyfikat za udział w pięciu kolejnych edycjach akcji „ Wokół Wielkiej Nadziei” nadany przez Wójta Gminy Hrubieszów i Przewodniczącego Rady Gminy Hrubieszów.
Osiągaliśmy również sukcesy sportowe: 20.01.2005 r. zdobyliśmy I miejsce w Turnieju Halowej Piłki Nożnej Chłopców Szkół Podstawowych, 24.05.2006 r. - I miejsce w Turnieju Piłki Nożnej o Puchar Wójta Gminy Hrubieszów.
W roku szkolnym 2007/2008 realizowaliśmy trzy projekty dofinansowane ze środków Unii Europejskiej:
- Ugruntowanie i wyrównanie poziomu wiedzy matematycznej
- Wyrównanie szans edukacyjnych
- Przyspieszenie edukacyjne w szkole wiejskiej
Artykuł z gazetki okolicznościowej wydanej z okazji nadania imienia.